30 december 2011 Sol 13: Mission accomplished!

Vandaag laatste simulatiedag. Er waren geen onderzoeken meer gepland, enkel nog twee verkennende EVA's en nog enkele wetenschappelijke video-opnames voor Educational Innovations. Een ietwat ontspannende afsluiter na twee weken van intense exploratie en onderzoek. Vanavond moest het 'Summery Report' opgesteld worden. We waren allen onder de indruk van wat we verwezenlijkt hebben. Maar eerst nog wat info over vandaag.
Karon, David en Leandro gingen iets voor 10:00 am op PED EVA (PED=Pedestrial) richting Skyline Rim. ATV's zijn op die plaats niet toegelaten en dus besloot men op de laatste dag nog een uitdaging aan te gaan en de 4,3 km heen en terug te voet aan te vatten. Een tocht van 2u30, zo bleek. Bij de start volgde meteen de beklimming naar Radio Ridge, op zich al een zware klus.

Skyline Rim is een eigenaardig gebied. Je kan het niet echt rotsen noemen en je kan ook moeilijk inschatten welke kleur dit gebied uitstraalt. Donkergrijs met ietwat geel in verwerkt. Een bijzonder geheimzinnig stukje natuur.

Bij terugkeer had iedereen een paar liter vocht verloren. Het resultaat van 2u30 te voet in (nep)ruimtepak. Op de foto David na aankomst in de hab. Dit was me ook overkomen enkele dagen geleden met de EVA naar Muddy Creek.

Tijdens de bovengenoemde tocht hadden Aster en mezelf zicht teruggetrokken in het lab voor deel twee van de wetenschappelijke schoolexperimenten van Educational Innovations. Gisteren hadden we mooie beelden gemaakt met o.a. de immense Solar Tube in de omgeving van de hab. Nu volgden enkele kleinere experimentjes maar daarom niet minder interessant. Aster trad terug op als ideale edutainer terwijl ik instond voor video en geluid. Een greep uit het pakket:
demo verschil tussen massa en gewicht,

demo Fire Syringe, waarbij samengeperste lucht voor ontbranding kan zorgen,

demo inside - outside sensor,

demo glogerm, waarbij wordt aangetoond hoe vlug iemand kan besmet worden.

In de namiddag gingen wij, Aster, Victoria en mezelf, nog een laatste maal op EVA richting Candor Chasma. Het was op aanraden van David, hij had die locatie gisteren verkend. Het zou een van de mooiste en indrukwekkendste tochten worden. Al ben ik me ervan bewust dat ik dit nogal eens zal gezegd hebben. Een laatste maal de pakken aan, de helm insmeren, radio en lucht check. Het neemt telkens een half uur in beslag om iedereen klaar te krijgen.

Ook Victoria nam aan de tocht deel. Jammer genoeg leefde zij nogal teruggetrokken in de hab en ook op EVA vermeed zij alle gezelschap. Verschillende keren moest ik er haar op attend maken dat zij tijdens de tochten dicht bij ons moest blijven, maar tevergeefs. Ook deze namiddag bleef zij telkens 50 tot 100 meter achter ons lopen. Resultaat was dat wij de tocht niet volledig konden uitvoeren wegens de invallende duisternis. Op de foto Victoria op grote afstand...

Zoals vermeld was in de laatste EVA een indrukwekkend stukje natuur te zien. Er zijn veel foto's genomen waarvan ik er hier maar een paar kan laten zien. In dit gebied waren heel veel puma sporen te vinden. Het is toch wel fascinerend te weten dat deze dieren hier leven terwijl er eigenlijk weinig voedsel voorhanden is.

En dat was het dan. Laatste rit terug naar de hab en de helm en het space suit definitief aan de haak. Net voor het binnenstappen liet ik me nogmaals fotograferen met Aster Stein. Wat ben ik blij dat hij ook bij het team was ingedeeld. Wat hij hier verwezenlijkt heeft is enorm. Eduction Officer en Journalist, met prachtige educatieve demo's, iedere avond zijn journalist report schrijven, de beste kok van het team en een fors pakket humor. Het bleek de ideale collega en teamspeler te zijn. Bedankt Aster!

En dit kan ook gezegd worden van David, Leandro en Karon. Zulke mensen ontmoet je niet elke dag en zal ik allicht nooit meer ontmoeten. We hebben 14 dagen samen geleefd alsof we elkaar al jaren kenden. Het afscheid zal zwaar worden morgen. Thank you David, Leandro, Karon! I will never forget you!

Hierbij wens ik nogmaals mijn familie te bedanken dat ik mijn 'space' carrièrre in schoonheid heb mogen afsluiten. Bedankt Katharina en Anke! Het deed me wat, tweemaal kunnen deelnemen en eenmaal als leider van een team. Met de paraboolvlucht, centrifuge, de stage in Alabama en nu deze twee Mars simulaties, heb uiteindelijk alles bereikt waar ik naar verhoopt had. Hier terplaatse heb ik dan ook beslist na deze missie definitief met alle activiteiten inzake ruimtevaart te stoppen. Het is een intense periode geweest met vallen en opstaan en met voor- en tegenspoed. Na thuiskomst weet ik dat de pers me terug zal opwachten. Volgende dinsdag volgt nog een interview met de VPRO, de Nederlandse radio omroep en met enkele kranten. En er zullen wellicht nog enkele voordrachten volgen, maar that's it.

Tot slot nog melden dat de missie een compleet succes was en dat zal Mission Support wel beamen.

Het Final Summery Report werd aan Mission Support overgemaakt en zal binnenkort verschijnen. Aan iedereen bedankt voor jullie interesse en Happy New Year nog vanuit Utah!

29 december 2011 Sol 12

Vandaag weer iets langer geslapen dan normaal. We namen uitgebreid de tijd om samen te ontbijten. We genieten telkens van elkaars gezelschap en de aangename en heel dikwijls humoristische conversaties. Het klikte van bij de start en we hebben het zo kunnen houden. Het afscheid zal zwaar worden, weet ik zeker.

Wat zal het vreemd aandoen eens de simulatie is afgelopen en we terug naar het normale dagelijkse leven en de bewoonde wereld moeten terugkeren.  Geen geluid meer van pompen of andere apparatuur en geen indrukwekkend zicht meer vanuit mijn kamer.
EVA 20 vertrok pas iets voor 10:00 pm. Leandro en Victoria gingen op verkenning richting North Pinto Hills, een gebied die zij nog niet hadden bezocht. Een van mijn doelstellingen is dat iedereen de kans moet krijgen om alle interessante locaties te bezoeken. Het gebied waar het station is opgesteld is zo indrukwekkend dat je na elke bocht of heuvel weer een ander soort landschap te zien krijgt. Er is hier zoveel te zien en je krijgt daar nooit genoeg van.

Aster zou aanvankelijk deel uitmaken van deze crew, maar zoals eerder vermeld hadden we besloten vandaag de experimenten op video op te nemen voor een van onze sponsors Educational Innovations. Doelstelling is enkele populaire fysica experimenten te demonstreren met het indrukwekkend silhouet van de hab op de achtergrond. Het weer was terug uitstekend met veel zon en weinig wolken. Aster was de ideale presentator en zijn ervaring als edutainer van Technopolis was duidelijk merkbaar. Zowel in het Nederlandse als het Engels. Het eerste deel bestond uit een demo van de 'Wind Tube', een demonstratie van het principe van  Bernouilli. Dan hadden we de 'outside dectector' en als laatste de 'Solar Tube'. Het was een 'amazing view' om te zien hoe de bijna 20 meter lange luchtbuis opsteeg juist voor de hab en het was ook een hele toer om deze onder controle te houden. We lieten het experiment wel een half uur lopen. Mooie beelden en foto's werden genomen.

Kort voor het beëindigen van de demo verscheen een Jeep bij de hab met vier bezoekers. We dachten eerst dat het mensen van Mission Support waren, maar tot onze verbazing bleken het Amerikanen te zijn die een zestigtal mijl verderop woonden en een bezoek brachten aan het gebied. Ze hadden weet van een station die hier zou gevestigd zijn maar wat dit voorstelde wisten ze niet. Aster gaf hen een korte demo van onze experimenten en ik liet hen even het labo zien. Ook Leandro kreeg het bezoek van de 4 'aliens' terwijl hij zijn robot opnieuw aan het uittesten was. Het bezoek duurde amper 20 minuten en als souvenir gaven wij hen enkele kleine attributen van de experimenten.

Vandaag maakten we ook onze crewlabels die we op onze kamerdeur kleefden, dewelke een traditie is in de hab. Aster en mezelf maakten van de gelegenheid gebruik om nog enkele persoonlijke foto's te nemen in onze uitrusting bij de ingang van de hab.

In de namiddag voerden David en Karon de tweede EVA van de dag uit. David had nog een laatste locatie te doen voor zijn geologisch onderzoek. Karon nam vanop afstand enkele mooie foto's van onze Solar Tube.

In tweede deel van hun EVA bezochten zij nog het gebied van Candor Chasma, dewelke Aster, Victoria en mezelf morgen zullen bezoeken.

Zoals eerder vermeld testte Leandro opnieuw zijn robot uit na enkele wijzigingen in de software te hebben aangebracht. Mijn camera bevindt zich nog altijd op de grijparm en maakte al indrukwekkende beelden. Leandro vertelde me dat hij nog andere robots had voorzien om hier te testen, maar door de te korte voorbereidingstijd kon hij niet tijdig over alle onderdelen beschikken. Met telefoontjes op weg naar Utah probeerde hij nog alle onderdelen hier te krijgen maar tevergeefs. Dit is dus ook een van de problemen bij de selecties. Je krijgt pas twee maanden voor vertrek te horen dat je geselecteerd bent. Dit is meestal te kort om je vooropgesteld programma nog tijdig klaar te krijgen.

Er was vandaag een herstelling nodig aan een van de backpacks. Een luchtslang had het begeven. Engineer Leandro lostte dit professioneel op met de assistentie van Aster. Iedereen helpt hier iedereen, nog een doelstelling die ik aan het begin van de missie had vooropgesteld.

We hebben beslist om morgen toch nog twee korte EVA's te doen. David, Karon en Leandro in de voormiddag met een lange voettocht naar Skyline Rim en Aster, Victoria en mezelf kort na de middag met een bezoek aan het indrukwekkende gebied van Candor Chasma. Aster en mezelf zullen ook nog de rest van de fysica experimenten opnemen in het lab en daarna zullen we aan de opkuis beginnen. Vanavond was de toegang tot het internet weer bijzonder slecht. Het nam uren in beslag om onze rapporten door te sturen. Morgen rest mij de zware taak om een eindrapport te schrijven. Maar ook hier zullen we de koppen bij elkaar steken. De laatste etappe gaat morgen van start. We zullen nog een laatste maal het beste van onszelf geven en zoals dat al de hele missie het geval was zal ik hiervoor niemand moeten motiveren. Let's go one more time!

28 december 2011 Sol 11

Woensdag 28 december, nog twee dagen te gaan. Vrijdagmiddag stoppen we officieel de simulatie. De inventaris moet opgemaakt worden, bagage gepakt en de hele hab moet opgekuisd worden voor de volgende crew. MDRS110 zal aankomen zaterdag rond de middag. Daarna rest ons nog de lange rit naar Grand Junction, Colorado.

Sol 11 stond volledig in het teken van de wetenschap. Twee EVA's en veel labowerk met wateranalyses en de controle van de bacterie groei. Deze morgen ging de eerste EVA van start om 9:20 am. Doel bodemstalen op twee locaties in de omgeving van Lower Blue Hills. De ATV's werden geparkeerd aan de voet van Harris Hills.

De rest, 1,2 km, legden we te voet af bepakt met 20 kg aan geologisch materiaal. Voor Ovam nam ik er ook twee bodemstalen. Het weer was opnieuw uitstekend. Wat dat betreft hebben we zeker meeval gekend. In de voorbije jaren werd tijdens deze periode telkens veel sneeuwval opgetekend. De locatie was een open vlakte.

Vele jaren geleden was dit de bodem van een zee. De plaats ligt bezaaid met oesterfossielen. De EVA duurde 1 uur en 40 minuten, wat eerder kort is.

Het tweede team vertrok omstreeks 2:00 pm en zocht verder naar een doorgang tussen Brahe Highway en Copernicus Highway. Deze werd ook gevonden maar niet geschikt om met de ATV's door te rijden.
Na hun vertrek zocht ik het labo op om de waterstalen te analyseren die we een paar dagen eerder in Muddy Creek hadden genomen. De waterstalen genomen op verschillende locaties leveren ook telkens andere waarden op.

Vanmorgen begonnen ook de eerste basilicumzaadjes te ontkiemen die gezaaid waren in Utah grond. Het Greenhouse project lijkt ook te slagen. De Nasa space seeds lieten zich nog niet zien. Bedoeling zou zijn om dit project nog een rotatie te laten doorlopen. Maar tot op heden hebben we daar nog altijd geen toestemming voor gekregen.

De communicatie met Mission Support loopt soms wat stroef en is soms bijzonder onaangenaam. Als we over bepaalde zaken een vraag stellen dan krijgen we meestal een onvriendelijke mail terug. En dit werkt de crew soms op de zenuwen. Om een voorbeeld te geven. In het begin van de simulatie hadden we een EVA gedaan op een route die, achteraf gezien, niet mocht bereden worden. Mission Support maakte ons daar op een bijzonder onvriendelijke wijze op attend, alsof we een moord hadden begaan. Terwijl we volgens de kaarten een compleet correcte route hadden gereden. Antwoord van Mission Support was dat wij een verkeerde kaart hadden gebruikt. Dan ligt het hier vol met verkeerde kaarten want op elke kaart staat deze route vermeld. Soms worden we behandeld alsof we kleine kinderen zijn. Elk woord in onze rapporten wordt ontleedt. Elke kilometer die we gereden of te voet hebben afgelegd wordt nagekeken. Als ik meld dat de poederdrank bijna opgebruikt is, dan krijg ik te horen dat we die drank eigenlijk niet elke dag mochten gebruiken. Van zowel de routes als de drank en nog zoveel andere zaken zijn we dus nooit gebriefd geweest. Hetzelfde met het labo. Twee maanden geleden vroeg ik om een inventaris van het labo, zodat biologen Karon en Victoria en geoloog David konden inschatten welk onderzoek er mogelijk was. Geen inventaris gekregen. Als wij tijdens de missie vragen om de nieuwe microscopen te mogen gebruiken die in een opgesloten kast zitten, dan krijgen wij terug een gelijkaardige mail dat we dat op voorhand hadden moeten vragen. Vooral Karon kreeg het hier hard te verduren.  Dan vraag ik me soms af wat hier eigenlijk prioriteit verdient, het onderzoek of iets anders. Wat kan hiervoor de oorzaak zijn? Met grote nadruk kan ik melden dat onze missie een van de succesvolste is ooit op gebied van onderzoek. Het lijkt erop dat sommige mensen hier jaloers op zijn. Waar heb ik dat nog meegemaakt? Maar de ingesteldheid en motivatie van onze crew is er niet minder om. Niets of niemand kan onze enthousiasme temperen. Met nog een paar dagen te gaan weten we nu al dat we 90% van onze doelstellingen zullen bereikt hebben en dat is een bijzonder hoge score in vergelijking met andere crews.
Karon bekeek vandaag nog de kweek van bacteriën op de bodemstalen. Deze zijn nagenoeg bijna allemaal positief, alleen kunnen deze met dit beperkt labo maar gedeeltelijk ontleedt worden. Zij zal alvast enkele aanbevelingen doorsturen naar de Mars Society.

Morgen staan nog twee korte EVA's op het programma. Aster en mezelf blijven echter in de hab en zullen de experimenten van Educational Innovations op video opnemen. Vandaag ontbrak de tijd hiervoor. We werken dus nog keihard door tot vrijdag.
Martian greetings!

27 december 2011 Sol 10

Gisteren in de namiddag was ik zo moe dat ik een dutje deed in mijn kamer. Ook Aster viel in slaap aan tafel. Die avond kon ik dan ook niet onmiddelijk de slaap vatten. Omdat een internetverbinding de hele dag bijna onmogelijk was geweest, moest ik opnieuw vannacht mijn blog bijwerken. Bij het ontwaken kijk ik altijd eventjes door het raam. Ik slaap aan de achterzijde van de hab en heb zicht op het observatorium. Ik zal dit beeld zo lang mogelijk in mijn geheugen proberen te prenten.

Leandro was terug de eerste die opstond deze morgen. Een man van orde en dicipline. Vandaag was het non cooking day, dus pre-pepared food of astronautenvoedsel. Ontbijtgranen met gevriesdroogde aardbeien, papaya, mango en een handvol rozijnen.

Altijd heb ik nog een hongerig gevoel na de maaltijd en verlang ik al opnieuw naar de volgende maaltijd. Deze morgen bij de weging bleek ik bijna twee kilogram te zijn afgevallen. De spierpijn laat zich ook voelen. Iedere dag 2 à 3 uur het backpak op je rug en telkens 20 km rijden met de ATV's op hobbelig terrein en soms nog een paar km te voet bepakt met geologisch materiaal. Maar ik klaag niet, het is goed nog eens wat beweging te hebben en eens wat af te zien.

Deze morgen waren Leandro, Karon en Victoria de eersten om op EVA te gaan, nr. 16. Zij gingen op verkenninng in de Black Hills area. Bizar landschap.

Na het middagmaal testte Leandro zijn mini-robot in de omgeving van de hab. Het vehikeltje beschikt over een mini-cameraatje en kan beelden schieten op plaatsen waar wij niet bij kunnen. Er is ook een grijparm op geplaatst om kleine steentjes op te nemen.

Na de middag was het dan mijn beurt om op EVA te gaan. We noemen het de DNA-crew (David, Nicky en Aster). David wil deze week nog zijn laatste bodemstalen nemen en ik maak van de gelegenheid gebruik om dat voor OVAM ook te doen op dezelfde locaties. Vaak moeten we hierbij de ATV's op een grote afstand achterlaten. Dan weet je pas echt wat het inhoud om zwaar bepakt en met extra materiaal op stap te gaan in de ruimtepakken, ook al zijn het geen echte.

Bij het rijden met de ATV's kan het heel koud zijn en te voet loopt het zweet dan weer van je rug. Maar ondanks de zware verplaatsingen kijkt iedereen er telkens weer opnieuw naar uit.

Na de bodemstalen reden we nogmaals naar de Brahe Highway. We probeerden daar al verschillende keren de doorgang te vinden naar de Schriaparelli Highway. Maar ook ditmaal slaagden we daar niet in. Telkens verperd ons een diepe kloof de weg. Op de foto bekijken Aster en David nogmaals de coördinaten.

Zo te zien is deze connectie niet meer mogelijk. Dan maar terug naar de hab. De nacht valt hier heel snel en het was al na 5 uur pm. En de lage zon kan soms heel gevaarlijke situaties creëren.

Morgen opnieuw twee EVA's met enkele boringen en bodemstalen, we bekijken samen met Karon de groei van de bacteriën, er zijn nog wateranalyses te doen en samen met Aster zullen we starten met de video opnames van de schoolexperimenten die we gekregen hebben van de Amerikaanse organisatie Educational Innovations. Het wordt een zeer gevulde dag. Maar het zijn dan ook de laatste. Het einde van de missie nadert snel. Until tomorrow.

26 december Sol 9

Sol 9, negen dagen in de simulatie. Wat vliegt de tijd. Ontwaken na een ietwat onrustige nacht, veel lawaai van het luchtcirculatiesysteem.
Gisteren hebben we opnieuw naar de sterren gekeken. Als je hier uit de hab stapt dan zie je werkelijk geen hand voor je ogen. Van zodra je ogen aan de donkere nacht zijn aangepast zie je in één oogopslag de melkweg schitteren. Aster nam onderstaande foto.

In de verste verte geen lichtkoepel te zien. En vooral, de absolute stilte. Een echte verademing.  Straks moet ik terug naar het drukke stinkende België. Het land waar ze de fabrieken zomaar in je tuin komen te zetten. Meer en meer begin ik dat drukke stresserende gedoe te haten. Maar wat doe je daaraan.
Maar eerst nog een paar dagen genieten van deze missie.

Zoals ik had voorspeld ligt het tempo van de activiteiten in de tweede week veel lager. De reden: de hoogte en de vermoeidheid. Eerste EVA was vandaag gepland omstreeks 8:30am maar ging pas van start om 9:50am. Leandro had lekkere pannekoeken gebakken en het ontbijt duurde dan ook iets langer. In cooking day zijn er iets meer mogelijkheden.

De eerste EVA, nr 14, bestond aanvankelijk uit  Karon, David en mezelf, maar Karon besloot nog wat in het lab te werken. Sinds een paar dagen is zij bezig met het kweken van bacteriën uit de genomen bodemstalen. Vandaag heeft ze 8 stalen toegevoegd met een incubatie periode van 48 uur. Bedoeling is te zoeken naar extremofielen. In het labo hebben we hiervoor een oven  ter beschikking. Karon zou pas deze middag aan de tweede EVA deelnemen.

Ik was dus vandaag met David alleen op stap om grondboringen te doen, stalen te nemen en de bodemdichtheid te bepalen. Ik nam een bodemstaal voor OVAM, zij hadden hadden ons hiervoor van speciale kokertjes voorzien. De stalen zullen in België verder onderzocht worden.

Om de foto's te nemen had ik mijn statief meegenomen op de ATV. Ditmaal werkten we in de omgeving van de zogenaamde North Pinto Hills.

Even verder plaatsten we de ATV's op een veilige plaats en deden nog een stuk te voet naar de rand van de Canyon. Opnieuw een fenomenaal stukje natuur. We hebben er efkes de tijd genomen om van het zicht te genieten. Niet te beschrijven. Op een onverwachte plaats vond David versteend hout. Heel speciaal.

Op de terugweg namen we nog wat gelegenheidsfoto's van de indrukwekkende weg naar de hab. Je krijgt er nooit genoeg van. In deze voorhistorische natuur zie je er als het ware nog de dinosourussen rondlopen.

Aster checkte vandaag de experimenten die we gekregen hadden van Educational Innovations. Bedoeling is dat we de wetenschappelijke schoolexperimenten waarschijnlijk woensdag zullen demonstreren in de omgeving van de hab. Later daarover meer.

In de namiddag ging de tweede EVA van start met Karon, Leandro en Victoria. Zij gingen op verkenning op Olympus Mons, een grote heuvel niet ver van de hab.

Morgen voormiddag zal ik nog enkele waterstalen analyseren die we op 24 december genomen hebben in de rivier op Muddy Creek. De tijd ontbrak me om dit eerder te doen. Van alle stalen die we genomen hebben worden de coördinaten verzameld en op satellietkaart ingebracht. Eind deze week krijgen we alle gedetailleerde kaarten van David. Heel interessant.

Morgen terug twee EVA's. Vandaag kregen we een herbevoorrading van brandstof voor de ATV's. We hebben nu genoeg tot het einde van de missie. In de voormiddag Leandro, Karen en Victoria. In de namiddag David, Aster en mezelf. Doel, nog enkele bodemstalen nemen voor David en voor OVAM. Ik zal dus in de voormiddag mijn waterstalen kunnen analyseren. Opnieuw een drukke maar interessante dag. Good night from Utah.